Harmatta János et al. (szerk.): A magyarországi középkori latinság szótára II/2. - Lexicon Latinitatis Medii Aevi Hungariae (Budapest, 1991)
cliciarius 153 clipeipar sint ... molestare, sed si aliquid agere habuerat (sic) cum eisdem, coram villico eorumdem prosequantur iuris ordine mediante: 1264/1291 Reg.Arp. II/4 p.62. — [1] [Szovák] clicium, -i n. (clycium, clytium, klicium) 1 mensa, cella penaria (transi.), res domestica — konyha, éléskamra (átv.), háztartás (a regis; b ecclesiae); 2 regio victum ministrans — ellátási körzet. 1 a Quatuor . . . homines, qui ad klicium nostrum (sc. regis) pabulum dare tenentur: 1249 Mon.Str. I p.377. Semel in anno regi munera dare tenentur, et pabulum, quod vulgo dicitur ’vamzob’ (i.e. vámzab = avena ad tributum spectans). ad clicium portare suo modo compellantur: /264/1270 CD Arp.cont. XI p.533. Villam Epei . .. restitui datoribus vini ad nostrum clycium precepimus: 1274 Ibid. IX p.547. Terram nomine Epei ... ad mensam regiam seu clicium regale de Buda pertinentem: 1274 Mon.Str. II p.31. Cum ... rex ... quosdam conditionarios suos ad clicium pertinentes ... dominabus sororibus ecclesie Beate Virginis contulisset: 1277 Mon.Budapest p.164. b Debitum eorum est ... portare segetes ... ad molendinum ecclesie et ea ibi molere et reportare ad clicium: 1226? PRT I p.678. Quelibet mansio tenetur dare octo acones puri frumenti ... et unam scutellam et duos denarios, et hec omnia tenentur portare in Warod, in clycium ecclesie: /237/1385 CD Arp.cont. VII p.29-30. 2 Ecclesie . . . contulimus populos vinidatorum nostrorum in valle Kaal existentium ..., sicut ad comitatum seu ad clytium nostrum (sc. reginale) Segusdiense in variis villis iuxta Balatinum pertinentium: 1276 Reg.Arp. II/2-3 p. 167. — [10] clicius, -i m. dapifer — étekfogó. Thomas dictus Tyuk comes cliciorum nostrorum et buchariorum: 1344 CD Károlyi I p.161. — [1] cliens, -entis m. I persona praesidio patroni tecta — patronus védelme alatt álló személy; 2 (transi in signum humilitatis:) famulus, minister — (alázat kifejezéseként:) szolga; 3 discipulus — tanítvány. 1 Nec eciam proprias ipsorum, nec proximorum et clientum eorumdem personas, possessiones et bona ... fortune casibus ... submittere ... formidantes: 1330 Mon.Str. Ill p. 154. Magnum prelium non sine gravi suorum clientum et proximorum ac rerum dispendio ... committendo: 1397/ 1406 Wenzel, Stibor p.99. Omnibus et singulis praelatis, baronibus, nobilibus, militibus, clientibus, nec non cuiuscunque alterius status et praeeminentiae vel conditionis hominibus .. . gratiam faciendam duximus: Gratia Sig. 2 (p.196). Eisdem . . . libertatibus, quibus ceteri nobiles, milites et clientes regni nostri . . . freti sunt et gavisi, gaudeant: 1431 Mon.herald. I p.65-66. Qui dictum nostrum clientem et katanam (i.e. militem) mutilarunt: 1436 Haz.okll. p.396. Nulla pars clientum vel adherentes ipsorum alteri parti in eundo et redeundo nocere non (sic) valeant: 1444 Sopron tört. 1/3 p.239. 2 Dignetur paternitas vestra ... me deditissimum clientem velut patronus optimus atque humanissimus inter suos servitores numerare: PETR.VARAD p.63. Longiores esse nos in scribendo oporteret, nisi hic Philippus veteranus sanctissimi domini nostri servitor et paternitati<s> vestrae deditissimus cliens ... isthuc proficisceretur: Ibid. p. 142. Accedente vice-cancellariatus honore quid faustissimae dignitati fortunaeque clientum vestrorum accedere commodius potuisset?: Ibid. p. 153. 3 Donis meliora caducis / te tribuente tui capiunt, Guarine, clientes: IAN. PANN. Paneg. 1,861-862 (p.48). — [15] clientaris, -e qui patrono suo armis servit — patrónusát fegyverrel szolgáló. Agnovimus nonnullos militares clientaresque homines probos in civitate vestra ... per vestros conductores ... possessiones nostras ... dira devastacione condempnasse: 1461 Sopron tört. 1/5 p.29. — [1] clientela, -ae f. clientes, familiares, sectatores —familiárisok, hívek (összessége). Rockyzane multas esse amicitias fidasque clientelas: BONF. 111,4,235. Iohannes ... cubicularius noster ... una cum genitrice, uxore, tota domo et clientela sua in castro suo . . . constitutus fuerat: /5/4/? Mon.rust. p.166.-И clientulus, -i m. cliens parvus 1 persona praesidio patroni tecta — patrónus oltalma alatt álló személy; 2 famulus, minister, servitor — szolga. 1 Fratre Paulo ... et Petro ... nobili de Vesprimio, clientulo . . . episcopi Vesprimiensis ... in nostri presentia personaliter constitutis: 1367 PRT VIII p.359. 2 A tonsione panni, qui datus est clientulis ..., dedi 1 1/2 flor.: 1501 MTT XXVI p.98. — In signum humilitatis: Mihi reverendissimae dominationis vestrae modico clientulo (qui est „Mathias Chwnys artium magister et sacrae theologiae baccalaureus, alias per reverendissimam dominationem vestram electus suffraganeus Agriensis futurus”): 1523 Dipl.Sáros p.248. — [3] cligaia vocabulum incertae notionis. Potius enim ignem intrarent schismatici, ut cligaia (ed.: sic) consulit, quam baptesimum suscipiant in forma ecclesie Romane: 1456 TT 1901 p. 195. — [1] clima, -atis n. (х/лца) 1 astron.: circulus latitudinis caeli — égi hosszúsági kör; 2 plaga, regio — vidék, terület (a orbis terrarum; b regni). 1 Iam zonas, climata, circos / aetheris et totum penitus transcenderat axem: IAN.PANN. Paneg. 2,441-442 (p.85). 2 a Tam in amplitudine celi, quam in istis aptissimis terrarum climatibus: Inst.mor. praef. p. 131. Quatenus in nullo Christianismi climate, quo aufugerunt ..., valeant occultari: /2/9/1244 CD Hung. III/l p.252. Ne more mendicandum per diversas divagarentur partes mundi climatum: 1357 CD And. VI p.601. Pater beatus ... cum diversorum perlustraret orbium climata, aderam et ego in comitatu ipsius: 1459 TT 1901 p.220. Caesar habens vasti climata magna soli: MART.THYRN. Ad procer. 11,472. — 'Quartum c.’ i.q. plaga meridiana (cf. ISID. Etym. XIII,1,3) — a Dél, a világ déli területei: Christus in medio terre habitabilis, id est in Hierusalem, que sita est in quarto climate, pati voluit: PELB.TEM. Pom.sanet.hiem. LXIX,C. b Cum .. . rex ... propter puerilem etatem non posset ad plenum tam late patentis regni climata gubernare: 1290 CD Arp.cont. XII p.496. Cives ... quarumlibet civitatum nostrarum regalium intra ambitum et climata regni nostri existentium: Deer.1.1405. 13. Cives ... diversa climata regni nostri perlustrando cum rebus ac mercibus suis ad vestras terras ... pervenerint: 1460 Kaprinai, Dipl. p.427. — [50] clinodiatus, clinodium vide clenodiatus, clenodium clipeipar, -is m. faber clipeorum scutorumve — pajzskészítő. Providi viri et tota universitas artes arcuparum, clipeiparum, corrigiatorum . .. exercen<tium>: Form.styli 11,478 (p.448). - [1] 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60